ศูนย์การศึกษาด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ (ศกศอ.) หรือ International Gastronomy Tourism Centre (iGTC) เกิดขึ้นจากการบูรณาการของหน่วยงานภายในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ร่วมพัฒนาฐานปฏิบัติการทางการศึกษา (Education Platform) ในลักษณะความร่วมมือทางวิชาการของผู้เชี่ยวชาญจากสหสาขาวิชา (Interdisciplinary Consortium) ภายใต้โครงข่ายความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหาร (International Gastronomy Tourism Consortium) และภาคีขับเคลื่อนสังคมอาหารเพื่อความยั่งยืน
- การพัฒนาฐานปฏิบัติการทางการศึกษาด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ (International Gastronomy Tourism Consortium: iGTC)
- การจัดแสดงนิทรรศการสื่อผสมทางการศึกษาด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ (International Gastronomy Tourism Demo Room “The DISH”)
- การพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบโดยใช้หลักการพัฒนาสินค้าให้มีมูลค่าเพิ่มสูง (High Value Added Product)”
- การยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนและภาคีเครือข่ายภายใต้กรอบความร่วมมือของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ โดยใช้เทคนิคการออกแบบอาหารเชิงสร้างสรรค์ (Creative Food Design)
iGTC PLAYBOOK ประมวลสารัตถะการออกแบบ (Design Compendium) และวิทยวิธีเพื่อการพัฒนานวัตกรรมการบริการ (Service Innovation Design Method) โดย CoLAB ศูนย์การศึกษาด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ (International Gastronomy Tourism Centre: iGTC) คณะพัฒนาการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยแม่โจ้
แนวคิดโครงการ (Project Concept)
- เชื่อมการทำงาน สร้างฐานปฏิบัติการ เป็นจุดรวมพลของ “ชุมชนนักปฏิบัติ (Community of Practice: CoP)” ตลอดจนผู้เชี่ยวชาญจากสหสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องกับศิลปวิทยาการอาหาร (gastronomy) เพื่อพัฒนายกระดับเศรษฐกิจฐานราก
- ต่อเชื่อมสายธารการผลิต (Product Supply Chain) ด้วยห่วงโซ่การบริการ (Service Supply Chain) ก่อร่างเส้นบรรจบของการขยายห่วงโซ่คุณค่าใหม่รองรับศิลปวิทยาการอาหารแบบองค์รวม (Holistic Gastronomy)
แนวทางขับเคลื่อน (Project Approach)
- เผยแพร่องค์ความรู้ด้านศิลปวิทยาการอาหารแบบองค์รวม (Holistic Gastronomy) ผ่านฐานปฏิบัติการทางการศึกษา (education platform) ให้ความรู้เชิงเนื้อหา (content) เพื่อยกระดับการศึกษาด้านโภชนปัญญา (Food Literacry) ให้กับผู้บริโภค
- ยกระดับด้วย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี นวัตกรรม เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบโดยใช้หลักการพัฒนาสินค้าให้มีมูลค่าเพิ่มสูง (High Value Added Product)
- ยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนและภาคีเครือข่ายภายใต้กรอบความร่วมมือของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ โดยใช้เทคนิคการออกแบบอาหารเชิงสร้างสรรค์ (Creative Food Design)

((( คิด 4 มิติ ))) “4Ds Thinking” // Unleash The Power of Your Endless Creativity ::: ร่วมสร้างสรรค์และออกแบบกระบวนการเรียนรู้ โดย CoLAB ศูนย์การท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ
แนวปฏิบัติที่ดี (Project Practices)
- Future Thinking | เข้าใจการเปลี่ยนแปลงในภาคอุตสาหกรรมเกษตรและกลุ่มอุตสาหกรรมอื่นที่เกี่ยวข้อง โดยศึกษารวบรวมข้อมูลผ่านเทคนิคการกวาดสัญญาณการเปลี่ยนแปลง (Horizontal Scanning) มุ่งค้นหาปรากฏการณ์อุบัติใหม่ (Emerging Issues) และตัวแปรที่คาดไม่ถึง (Wild Cards) ตลอดจนมุ่งฉายฉากทัศน์อนาคต (Scenario Setting) ประกอบภาพพิมพ์เขียวแนวคิดการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมการเกษตรให้ก้าวทันการเปลี่ยนแปลง (Moonshot Envisioning)
- Design Thinking | เรียนรู้กระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) เพื่อเข้าใจปัญหาที่แท้จริงของผู้ใช้งาน (User Centred) เน้นกระบวนการ “คิด ผลิต พัฒนา” แสวงหาวิธีการแก้ไขปัญหา “ตอบโจทย์ (ผู้ใช้งาน) ตรงจุด (ความต้องการ)” ส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดแรงบันดาลใจสู่การสร้างสรรค์แนวคิด (Ideation) พัฒนาชุดโครงงานที่เกี่ยวเนื่องกับนวัตกรรมในภาคเกษตร อาทิ AgTech, FoodTech, Service Platform, SAAS [1] เป็นต้น
- Business Thinking | ศึกษาและฝึกปฏิบัติการภาคสนามจากประมวลความรู้ เกี่ยวกับ ชุดความคิด (Mindset) ชุดเครื่องมือ (Toolset) และชุดทักษะสำคัญ (Skillset) สำหรับผู้ประกอบการด้านเกษตรและอาหารยุคใหม่ [2] ครอบคลุมถึงประเด็นร่วมสมัย (Contemporary Issues) ประเด็นปัจจุบันสำคัญ (Current Issues) [3] ของมาตรวัดความสำเร็จ (Measurable Metrics) [4] ในการดำเนินธุรกิจด้านเกษตรและอาหารให้ประสบผลสำเร็จอย่างก้าวกระโดด
- Lean Thinking | มุ่งปรับปรุงนวัตกรรมต้นแบบควบคู่กับแนวคิดการขจัดความสูญเปล่า (Lean Thinking) โดยเริ่มต้นพัฒนาผู้เรียนให้เกิดทักษะการทดสอบแนวคิด (Design Sprint) [5] การออกแบบเร่งรัดกระบวนการทำงาน และเรียนรู้ความต้องการที่แท้จริงของผู้ใช้งานมากยิ่งขึ้น
จุดเน้นการพัฒนา (Focus Areas)
iGTC Connecting Communities // มุ่งมั่น…เชื่อมโยงชุมชน สร้างสรรค์คุณค่า พัฒนานวัตกรรม เพื่อจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารอย่างยั่งยืน (Sustainable Gastronomy Destination) ผ่านแกนกลางและกลไก 3 ด้าน ได้แก่ อาหาร (FOOD) – การออกแบบ (DESIGN) – ธุรกิจ (BUSINESS)
- FOOD ขยายโอกาสทางการศึกษาด้านอาหาร (Food Studies) ผ่านการสื่อสารด้านอาหารและเพิ่มโอกาสในการเข้าถึงอาหารที่เป็นธรรม “ปลายทางความสำเร็จ คือ สุขภาพดีอย่างยั่งยืน” A Bite for A Better Life ภายใต้แนวคิด “สุขทุกคำ” เพราะเราอยากให้ทุกคำเป็นความสุขของทุกคนทั้ง “คนปลูก คนปรุง และ คนกิน”
- DESIGN สร้างประสบการณ์ให้กับผู้มาเยือน (Experience Design) ::: ส่งต่อองค์ความรู้ด้านศิลปวิทยาการอาหาร (Gastronomy) ช่วย “สร้างประสบการณ์ (Experience) ให้กับผู้มาเยือน เติมสีสันให้กับธุรกิจบริการ (Serivce Innovation) ในแหล่งท่องเที่ยว เสริมคุณค่าให้กับผลิตภัณฑ์ (Product Innovation)” เพื่อแสวงหาโอกาสของการพัฒนา “นวัตกรรม” จากฐานทุนวัฒนธรรม โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์ทางการท่องเที่ยว (Tourism Product) ยึดมั่นการพัฒนาบนฐานเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative Economy) และ เศรษฐกิจวัฒนธรรม (Cutural Economy) พร้อมกำหนดร่างข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย หรือ แกนกลางของการพัฒนาการท่องเที่ยวหลังโควิด โดยใช้องค์ความรู้ ความคิดสร้างสรรค์ ทรัพย์สินทางปัญญา ที่เชื่อมโยงกับพื้นฐาน ทางประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม เทคโนโลยีและนวัตกรรมสมัยใหม่ ในการผลิตสินค้าและบริการในรูปแบบใหม่ ซึ่งสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ หรือคุณค่าทางสังคม”
- BUSINESS พัฒนาธุรกิจการท่องเที่ยวสร้างมูลค่าต่อยอดจากรากฐานธุรกิจเกษตรและอาหาร โดยมีการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหาร (Gastronomy Tourism) เป็นแกนกลางของการขับเคลื่อน ควบคู่กับการยกระดับด้วยการพัฒนาโครงการร่วมด้านการออกแบบบริการ (Service Design Consortium powered by iGTCx) เครือข่ายคลังความคิดเพื่อธุรกิจบริการ (Service Business Think Tank) และโครงการริเริ่มด้านการออกแบบบริการ (Service Design Initiative) ภายใต้โครงการ #SDF2021 Service Design for Food ร่วมสร้างสรรค์ โดย CEA เชียงใหม่ ร่วมกับ CoLAB ศูนย์การศึกษาด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ (iGTC) คณะพัฒนาการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยแม่โจ้ และเครือข่ายพันธมิตร
แหล่งอ้างอิง
- [1] ด้วย Service Blueprint เพื่อให้ได้ Service Level Agreement ด้วย “Service Design” ตั้งเป้าหมายสู่การพัฒนาสร้างสรรค์ Service Ecosystem, Experience Design, Service Innovation เป็นต้น
- [2] ปรับปรุงจาก หลักสูตร “Service Excellence Design: Shifting the Path from Hardness to Happiness >> “ออกแบบบริการให้ “โดน เด่น ดัง และ ดี” // เปลี่ยนความทุกข์ทน เป็นความสุขล้น” ความร่วมมือเมืองนวัตกรรมอาหรร (Food Innopolis) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม และ CoLAB ศูนย์การศึกษาด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ (iGTC) คณะพัฒนาการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ::: อ่านต่อ คลิก
- [3] ปรับปรุงจาก บทความ Service Design Mindset: Designing for Resilience ประมวลมุมมอง (viewpoint) เพื่อสร้างความยืดหยุ่น สู่การปรับสมดุลใหม่ โดย ศูนย์การศึกษาด้านการท่องเที่ยวเชิงศิลปวิทยาการอาหารนานาชาติ (International Gastronomy Tourism Centre: iGTC) คณะพัฒนาการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยแม่โจ้ บันทึกสรุปสาระสำคัญถอดบทบรรยาย หัวข้อ การออกแบบนวัตกรรมเพื่อปรับกลยุทธ์ทางธุรกิจและการบริการสำหรับ Thai Food SMEs ::: Innovation and Service Design for Thai Food SMEs Adaptation: The New Rules, The New Realities and The Next New Things นำเสนอวันที่ 8 พฤษภาคม 2563 (Webinar) // focusing on retention and resilience strategy for Thai Food SMEs ภายใต้ความร่วมมือ เครือข่ายเมืองนวัตกรรมอาหารส่วนขยาย PADTHAI X by Food Innopolis สวทช. ::: อ่านต่อ คลิก
- [4] กระบวนการทดสอบแนวคิดการพัฒนาธุรกิจฐานนวัตกรรม (Business Model Validation) ด้วยมาตรวัดผลนวัตกรรมที่ยึดลูกค้าเป็นศูนย์กลาง (Customer Innovation Metrics) ::: อ่านต่อ คลิก
- [5] Design Sprint คือ กระบวนการที่พัฒนานวัตกรมุ่งหาวิธีแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบและรวดเร็ว พัฒนาขึ้นครั้งแรกโดย Google Venture เน้นเข้าใจบริบท เรียนรู้กับสิ่งที่กำลังจะทำ ตั้งสมมติฐาน ทำแบบจำลอง (prototype) และนำต้นแบบไปทดสอบกับกลุ่มเป้าหมาย ผลลัพธ์สุดท้ายคือการ เรียนรู้ จากผลสะท้อน (feedback) และปรับมุมมองใหม่ให้กับทีมผู้พัฒนาเพื่อสร้างต้นแบบในครั้งต่อไป
ตัวอย่างผลผลิตของโครงการ (Project Archives) iGTC ตั้งเป้าหมายเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตผลทางการเกษตรจากเครือข่ายเกษตรกรรายย่อย ลูกหลานเกษตรกร และชุมชนเกษตรบนพื้นที่สูง ตามหลักการพัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปปลอดของเสีย (Zero Waste) สำหรับแหล่งท่องเที่ยวในชุมชน ดังนี้
- พัฒนาผลิตภัณฑ์ผลพลอยได้ (by-product) จากกากกาแฟในร้านกาแฟรอบรั้วมหาวิทยาลัย เช่น แป้งจากกากกาแฟ และสารเสริมคุณภาพในขนมต่างๆ โดย ผศ.ดร.ปวาลี ชมภูรัตน์
- ต้นแบบอาหารแปรรูปจากกากถั่วเหลือง จำนวน 10 ตำรับ โดย ผศ.ดร.ปวาลี ชมภูรัตน์
- ฟิล์มจากกากถั่วเหลือง (Edible Film) สำหรับห่ออาหารปรุงสำเร็จจำนวน 10 ตำรับ โดย ผศ.ดร.ธีรพล เสนพันธุ์
- กระบวนการผลิตต้นอ่อนข้าวเหนียวสันป่าตอง (สด-แห้ง) โดย ผศ.ดร.ปรีดา นาเทเวศน์
